Balsa hout

Wat is balsa?

Balsa (vlot in het Spaans) is afkomstig van de Ochroma Pyramidale boom. Deze boom is een snelgroeiende boom en wordt tegenwoordig speciaal gekweekt voor de balsa productie. Balsa komt oorspronkelijk uit de regenwouden in onder andere Centraal en Zuid Amerika. Tegenwoordig vindt de meeste commerciële balsa productie plaats in Ecuador. De boom bloeit het gehele jaar door en kan zo’n 25 meter hoog worden in slechts vijf jaar tijd. Een andere naam voor balsa is kurkhout. Naast de toepassingen in modelbouw wordt balsa hout ook gebruikt in bijvoorbeeld poppenhuizen, reddingsboeien, tafeltennis bats en is er zelfs in de Tweede Wereldoorlog een vliegtuig van gemaakt, de Havilland Mosquito. Dit was een voor zijn tijd erg snel Britst gevechtsvliegtuig dat werd bestuurd door 2 piloten. De bijnaam van het vliegtuig was “Het houten wonder” omdat het vliegtuig vrijwel uitsluitend uit hout was gemaakt. Balsa is soms ook te vinden in de huiskamer meubels of in bijvoorbeeld een surfboard.

Eigenschappen van balsa

Balsa hout is een zeer zacht hout maar tegelijkertijd erg sterk en licht. Het is zelfs de lichtste houtsoort. Balsa leent zich daarom dan ook perfect voor de modelbouw. Omdat het balsa zo zacht is is het ook mogelijk om met druk een deuk in het hout te vormen. Verder heeft balsa heeft ook de eigenschap te blijven drijven en bevat het zeer weinig vocht. Balsa is niet erg duurzaam.

Werken met balsa

Buigen

Door de stugheid van het hout is balsa moeilijk buigzaam. Om balsa te buigen dien je het hout te weken of te stomen (bijvoorbeeld boven kokend water). Als het hout nat is worden de vezels flexibeler en kan je het hout buigen. Nadat het hout is opgedroogd blijft het ook zijn vorm behouden. Op deze manier is het relatief eenvoudig om een bolling te krijgen in het balsa.

Schroeven of lijmen

Balsa is een slechte ondergrond om te schroeven, de schroeven blijven lastig zitten, daarom wordt balsa ook vaker gelijmd. Wil je toch schroeven is het soms handiger om dit met de hand te doen omdat je er al snel doorheen zit.
Witte lijm, CA of 10 seconden lijm, constructielijm, epoxy, houtlijm, lijm aanmengen en verdunnen,… De meningen lopen uiteen over wat nu de beste lijm is. Het is in ieder geval belangrijk dat beide delen glad zijn zodat deze een groot contactoppervlak hebben. Verder dien je er rekening mee te houden dat wanneer je CA lijm gebruikt je de 2 delen in één keer goed zal moeten plaatsen.

Zagen, schaven, uitsnijden, frezen en schuren

Doordat balsa zo zacht is is snijden met een scherp mesje goed mogelijk. Een Stanley mesje of kleine metaalvijltjes werken vaak al prima. Het frezen met een Dremel is ook goed mogelijk.

Balsa verven

In principe is iedere verfsoort geschikt om te gebruiken. Echter is het een goed idee om het balsa voor te behandelen om zo de poriën te dichten zodat er minder verf wordt opgezogen. Voor het beste resultaat is het een goed idee om tussen de verf beurten in telkens het balsa opnieuw glad te schuren om zo tot een strak resultaat te komen.